พล.ต.อ.ประทินจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาจากโรงเรียนกรุงเทพคริสเตียนวิทยาลัย ในเริ่มแรกรับราชการทหารบก ด้วยการจบการศึกษารัฐศาสตร์บัณฑิต จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และหลักสูตรผู้บังคับหมวด รุ่นที่ 6 จากโรงเรียนทหารราบ เริ่มรับราชการครั้งแรกในตำแหน่งนายร้อยตรี ประจำกรมกำลังพลทหารบก และประจำกองบัญชาการศูนย์การทหารราบ ในปี พ.ศ. 2501 จากนั้นในปี พ.ศ. 2502 จึงย้ายมาเป็นตำรวจ ในยศนายร้อยตำรวจโท ประจำกองบังคับการตำรวจสันติบาล และได้เจริญในหน้าที่ราชการเรื่อยมา จนกระทั่งได้เป็น ผู้บัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง, ผู้ช่วยอธิบดีกรมตำรวจ, รองอธิบดีกรมตำรวจ และอธิบดีกรมตำรวจ เมื่อกลางปี พ.ศ. 2537 ก่อนจะเกษียณอายุราชการไปในที่สุด [2]

ชีวิตครอบครัว สมรสกับ นางกุณฑลา สันติประภพ

หลังจากเกษียณแล้ว พล.ต.อ.ประทิน ได้ลงสมัครเลือกตั้งเป็นสมาชิกวุฒิสภากรุงเทพมหานคร (สว.กทม.) ในการเลือกตั้งสมาชิกวุฒิสภาครั้งแรกตามรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540 เมื่อวันที่ 4 มีนาคม พ.ศ. 2543 โดย พล.ต.อ.ประทินได้เบอร์ 176 และได้รับเลือกตั้งมาเป็นลำดับ 5 ของกรุงเทพฯ ด้วยคะแนน 71,081[3][4]